Soru:
Bir Müslüman, namazlarını bazen işinden dolayı vaktin çıkmasına çok az kala sadece farzını kılıyor. Bazen de keyfi olarak başka şeylerle ilgilenip vaktin çıkmasına az bir süre kala namazını kılıyor. Vakitleri birbirine yakın kılmak doğru mudur? Bu durumun vebali var mıdır?
Cevap:
اِنَّ الصَّلٰوةَ كَانَتۡ عَلَى الۡمُؤۡمِنِيۡنَ كِتٰبًا مَّوۡقُوۡتًا
“Şüphesiz ki namaz, müminlere belli vakitlerde farz kılınmıştır.” (Nisa 103)
Namaz, vaktinde kılındığı sürece sahihtir ve kabul edilir.
Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem namaz vakitlerini tayin ederek şöyle buyurmuştur:
“Cebrail (Aleyhisselam), Beyt-i Haram yanında bana iki defa imamlık yaptı. Birincisinde, öğlen vaktinde gölge iplik kadar az iken gelip öğlen namazını kıldırdı. Her şey gölgesi kadar olunca ikindi namazını kıldırdı. Güneş batınca ve oruçlu iftar edince akşam namazını kıldırdı. Şafak sökülünce yatsıyı kıldırdı. Fecir (beyazlık) parlayınca ve imsak başlayınca sabah namazını kıldırdı.
İkinci defasında ise her şey gölgesi kadar olunca öğlen namazını kıldırdı. Her şey gölgesinin iki katı kadar olunca ikindi namazını kıldırdı. Vaktin ilkinde akşam namazını kıldırdı. Gecenin üçte birini geçince yatsıyı kıldırdı. Yeryüzü sararınca sabah namazını kıldırdı.
Sonra Cebrail bana bakarak şöyle dedi: ‘Ey Muhammed! Senden önceki nebilerin vakitleri bunlardır. Bu iki vakit arasında da namaz kılmak caizdir.’” (Tirmizi, Ebu Davud, İbni Hanbel)
Bu hadisin sahih olduğu belirtilmiştir.
Her namazın, belirlenmiş iki sınır arasında kılınması caizdir ve sahihtir. Ayrıca Hanefi mezhebinde suri cem’ (iki namazı toplamak) uygulaması vardır. Bu, öğlenin son dakikalarında öğlen namazını kılıp hemen ardından ikindi namazını kılmak ya da akşamın son dakikalarında akşam namazını kılıp hemen ardından yatsı namazını kılmaktır. Bu vakitlerde namaz mekruh olmadığından dolayı, bu şekilde kılmak caiz görülmüştür. Ancak, ikindi ve sabah namazlarını vaktin son dakikalarına bırakmak mekruh görülmüştür. Buna rağmen namaz kılınabilir.
Yukarıda belirtilen hadiste, Cebrail (Aleyhisselam) vaktin başlangıcında ve bitiminde namaz kıldırarak, vaktin iki sınırı arasında namaz kılmanın caiz olduğunu göstermiştir.
Esad Mansur
