SORU:

Bir Müslümana Gayrimüslimlerin dini bayramlarını tebrik etmesi caiz midir?

CEVAP:
Bayramlar inançlara dayalıdır. İnsanlar inançlarını ya da önemli gördükleri münasebet ve anları ihya etmek adına kutlama günü ilan ederler.
Müslüman olarak bizim bayramlarımız İslam akaidine dayalıdır. Fıtır (Ramazan) Bayramı; Allah’u Teâlâ’nın emrine itaat edip, kulluğun göstergesi olarak bir ay oruç tutuyoruz. Akabinde Allah’ın Rasulüne binaen de bunu kutluyor ve bayram ilan ediyoruz. Nitekim Rasûlullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
لكل قوم عيد، وإن هذا عيدنا “Her kavim için bayram vardır. İşte bayramımız budur”. (Buharı)
Yine Kurban Bayramı; Allah’u Teâlâ’ya kulluk gereği olarak bir kısmımız her yıl hac ibadetlerini yerine getirmektedir. Ardından aynen ilk Müslüman ve bizi Müslüman olarak adlandıran İbrahimAleyhisselam ve oğlu İsmailAleyhisselam’ın yaptığı gibi Kurban kesiyor ve itikatlara dayalı olarak ta bunu Bayram olarak kutluyoruz.
Ama biz bu iki bayram dışında yeni bayramları çıkartamayız, sadece İslam’ın gösterdiği bayramları kutlarız. Dışına çıkamayız. Çünkü biz Allah’u Teâlâ’ya kulluk ediyoruz, o ne vahyettiyse onu yaparız ve neyi nehyettiyse ondan sakınırız. Bu sebeple sadece bu iki bayramı kutluyoruz. Bu bayramlar birer ibadettir. Bayram namazlarını kılıyoruz, fıtır zekâtı veriyoruz ve kurbanlar kesiyoruz. Bunlar birer ibadettir. Bunun gibi Şer’i hükümlere de bağlanıp diğer vecibeleri de yerine getiriyoruz. Mesela; akrabalar ve sıla-ı rahîme karşı vazifelerimizi yerine getiriyor, onları ziyaret ediyoruz, hediyeleşiyoruz, sevindiriyoruz ve gerekli yardımlarda bulunuyoruz.
Rasûlullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem İslam’a giren Araplar ve diğer insanların İslam’dan önce kutladıkları bayramları kutlamalarından nehyetti. Sadece bu iki bayramı kutlamalarını emretti.
Bunlar İslam’ın şiarlarından, sembollerindendir. AllahSubhânehu ve Teâlâ şöyle buyurdu:
ذٰلِكَ وَمَنۡ يُّعَظِّمۡ شَعَآٮِٕرَ اللّٰهِ فَاِنَّهَا مِنۡ تَقۡوَى الۡقُلُوۡبِ “İşte kim Allah’ın gösterdiği şiarlarını (sembol ve nişanlarını) yükseltip bunlara çok saygı ve hürmet gösterirse elbette bu, kalplerin takvasından ileri gelir” (Hac 32)
Bayramlar Allah’ın şiarlarındandır. Bizde birçok önemli münasebetlerimiz vardır; birçok fetihler ve zaferler, Rasulün doğumu, Hilafetin kuruluşu, hicri senenin başlangıcı v.s birçok hayırlı ve mübarek günlerimiz vardır, ama onları bayram olarak ilan edemeyiz. Sadece onları hatırlarız, hatırlatırız, günün önemi hakkında konuşma yaparız, ibret ve ders alırız vs. Fakat bir kutlama veya bayram olarak ilan etmek caiz değildir. Kafirlerin bayramları inançlarına dayalıdır. Onlara katılmak veya tebrik etmek inançlarını kabul etmek veya onlara uymak veyahut susmaktır. Bu ise doğru değildir. İslam’a aykırıdır. RasûlullahSallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
من تشبه بقوم فهو منهم “Kim bir kavme benzerse onlardan olur” (Ebu Davud)
Buradaki benzemek onların dinlerine, inançlarına ve fikirlerine dayalı bir iş yapmaktır. Onların bayramlarına katılmak ve tebrik etmek daha tehlikelidir. Hem benzeme hem de bu işe katılmak vardır. RasûlullahSallallahu Aleyhi ve Sellem Müslümanlara İslam’dan önce cahiliyedeki bayramların kutlanmasını nehyetti. AllahSubhânehu ve Teâlâ Müslümanların her hususta kafirlerle beraber ortak olmamaları için Kıbleyi Mescid-i Aksa’dan Mescid-i Haram’a çevirdi. Yahudiler ve Hristiyanlar bunu beğenmediler ve karşı çıktılar. Bununla ilgili AllahSubhânehu ve Teâlâ bir ayet indirdi ve şöyle buyurdu:
سَيَقُوۡلُ السُّفَهَآءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلّٰٮهُمۡ عَنۡ قِبۡلَتِهِمُ الَّتِىۡ كَانُوۡا عَلَيۡهَا “Sefih olan (aklı kıt, düşünemeyen) insanlar şöyle diyecekler: daha önce yöneldikleri Kıbleden onları (Müslümanları) çevirtmenin sebebi nedir” (Bakara 142)
Elbette ki, onlarla beraber ibadet yapmamak, hadaretlerine dayalı olarak bir şeyi kutlamamak ve müttefik olmamak içindir. Zira AllahSubhânehu ve Teâlâ onların dinlerinin batıl olduğunu ilan etti ve onları İslam’a çağırmalarını Müslümanlara farz kıldı.
RasûlullahSallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurdu:
لتتبعن سنن من كان قبلكم شبرا بشبر وذراعا بذراع حتى لو دخلوا جحر ضب تبعتموهم قلنا يا رسول الله اليهود والنصارى؟ قال فمن؟ “Sizden öncekilerin yol ve metotlarını karış karış arş arş izleyeceksiniz! Bir kertenkelenin çukuruna girseler sizde onları izleyeceksiniz! Ey Rasûlullah bunlar Yahudiler ve Hıristiyanlar mı? Dedi ki bunlardan başka kim?”. (Buharı ve Müslim)
Kafirlerin din, ideoloji ve fikirlerine dayalı yollarını izlemek ve onlara uymak kesin haramdır. İşte kafirlerin dini ve milli bayramlarını kutlamak ve tebrik etmek bu hususa dahildir. Milli bayramlar cahiliye bayramlarıdır. Müslümanlar sadece ve sadece kendi aralarında Fıtır ve Kurban Bayramlarını kutlayıp tebrik ederler.

Esad Mansur