Soru:
Malum mübarek Ramazan’a ulaşmak üzereyiz. Hep şunu duyarız; Ramazan içinde şeytanlar cehennemde zincire vurulur. Bu meseleyi açıklarmısınız?
Cevap:
Allah CelleCelâlehû şöyle buyurmuştur:
[فَاِذَا قَرَاۡتَ الۡقُرۡاٰنَ فَاسۡتَعِذۡ بِاللّٰهِ مِنَ الشَّيۡطٰنِ الرَّجِيۡمِ اِنَّهٗ لَـيۡسَ لَهٗ سُلۡطٰنٌ عَلَى الَّذِيۡنَ اٰمَنُوۡا وَعَلٰى رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُوۡنَ اِنَّمَا سُلۡطٰنُهٗ عَلَى الَّذِيۡنَ يَتَوَلَّوۡنَهٗ وَالَّذِيۡنَ هُمۡ بِهٖ مُشۡرِكُوۡنَ]
“Kur’an’ı okuduğun zaman taşlanmış şeytandan Allaha sığın. Muhakkaki iman edip Rablerine tevekkül edenlere onun sultanı (otoritesi) yoktur. Onun sultanı (otoritesi) kendisini dost edinip onu ortak kılanlar üzerindedir.” [Nahl Suresi 98-100]
Şeytanı ortak kılanlar, Allah’ın emri gibi şeytanın ermine uyarlar, daha doğrusu Allah’ın emrini terk edip şeytanın ermine uyarlar, Allah’a dayanmazlar, O’nun dışındaki şeytani güçlere dayanırlar, onlardan yardım isterler ve medet umarlar. Bunlar şeytani güçleri dost edinenler ve onların müttefiki olurlar. Onlara güvenirler ve onlarla iş birliği yaparlar. Nitekim İblis gibi cinlerden şeytanlar olduğu gibi insanlardan şeytanlar da vardır; diğer insanları kandırıp Allah’ın dininden ve emrinden saptırırlar.
Allah Celle Celâlehû şöyle buyurmuştur:
[وَكَذٰلِكَ جَعَلۡنَا لِكُلِّ نَبِىٍّ عَدُوًّا شَيٰطِيۡنَ الۡاِنۡسِ وَالۡجِنِّ يُوۡحِىۡ بَعۡضُهُمۡ اِلٰى بَعۡضٍ زُخۡرُفَ الۡقَوۡلِ غُرُوۡرًا ؕ وَلَوۡ شَآءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوۡهُ فَذَرۡهُمۡ وَمَا يَفۡتَرُوۡنَ وَلِتَصۡغٰٓى اِلَيۡهِ اَفۡـِٕدَةُ الَّذِيۡنَ لَا يُؤۡمِنُوۡنَ بِالۡاٰخِرَةِ وَلِيَرۡضَوۡهُ وَلِيَقۡتَرِفُوۡا مَا هُمۡ مُّقۡتَرِفُوۡنَ اَفَغَيۡرَ اللّٰهِ اَبۡتَغِىۡ حَكَمًا وَّهُوَ الَّذِىۡۤ اَنۡزَلَ اِلَيۡكُمُ الۡـكِتٰبَ مُفَصَّلاً ؕ وَالَّذِيۡنَ اٰتَيۡنٰهُمُ الۡـكِتٰبَ يَعۡلَمُوۡنَ اَنَّهٗ مُنَزَّلٌ مِّنۡ رَّبِّكَ بِالۡحَـقِّ فَلَا تَكُوۡنَنَّ مِنَ الۡمُمۡتَرِيۡنَ]
“Böylece her peygambere düşmanlık yapacak insanlardan ve cinlerden şeytanlar kıldık. Bunlar birbirlerine aldatıcı süslü sözleri fısıldarlar, söylerler. Rabbin isteseydi bunu yapamayacaklardı. Onları uydurdukları iftiralarıyla bırak geç. Böylece ahirete inanmayanların kalpleri buna meyletsin, yönelsin, ondan memnun olsunlar ve istedikleri suçu işlesinler. Allah dışında hüküm veren bir güç mü edineyim? Oysa size Kitabı detaylarla indirdi. Kitap ehli bu kitabın hak olarak Rabbinden indirildiğini biliyorlar. Öyleyse şüpheye düşenlerden olma.”[Enam Suresi 112-114]
Yine şöyle de buyurmuştur:
[قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَاُغۡوِيَنَّهُمۡ اَجۡمَعِيۡنَۙ اِلَّا عِبَادَكَ مِنۡهُمُ الۡمُخۡلَصِيۡنَ قَالَ فَالۡحَقُ وَالۡحَقَّ اَقُوۡلُۚ لَاَمۡلَئَنَّ جَهَنَّمَ مِنۡكَ وَمِمَّنۡ تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ اَجۡمَعِيۡنَ]
“(Şeytan olan İblis) dedi ki senin (Allah’ın) izzetine yemin ederim ki hepsini (bütün insanları) kandırıp saptıracağım, ancak onlardan senin ihlas sahibi (Allah’a sadık) olanlar müstesnadır. Allah dedi ki: Hakkı söylüyorum ve haktan başka bir şey söylemiyorum ki sen ve sana tabi olanlarla cehennemi dolduracağım.”[Sad Suresi 82-85]
Şöyle de buyurmuştur:
[وَاِمَّا يَنۡزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيۡطٰنِ نَزۡغٌ فَاسۡتَعِذۡ بِاللّٰهِؕ اِنَّهٗ هُوَ السَّمِيۡعُ الۡعَلِيۡمُ]
“Sana şeytanın bir vesvesesi olunca Allah’a sığın. Muhakkak O işiten ve bilendir.”[FussiletSuresi 36]
Bu ayetler şeytanların insanlara karşı güç ve otoritesinin var olduğunu gösterir. Şeytanlar vesvese ederek emir verirler, insanı aldatabilir ve saptırabilirler. İnsanlardan şeytanlar da diğer insanlar üzerinde otorite sahibi olmaya çalışırlar. Baş şeytan olan İblis gibi olurlar. Fakat şeytanların Allah’a dönüp sığınan, ona tevekkül eden, sadık ve ihlas sahibi olan müminlere karşı güç ve otoriteleri yoktur. Aynen İbrahim Aleyhi’s Selam’ın rüyada oğlunu kesmekle ilgili Allah’ın emri kendisine geldiğinde şeytanın bu emri uygulamaması için onu saptırmak istemesi, ihlaslı müminlerden olan İbrahim Aleyhi’s Selam’ın Allah’a sığınıp onu taşlaması ve kovması gibi. Aynı şeyi İsmail Aleyhi’s Selam ve onun annesi de yaptılar, şeytanı taşladılar. Bu nedenle hacda müminler sembolik olarak şeytanı taşlarlar. Bu şekilde o taşlanmış şeytan oldu.
Şeytan, insanı saptırmak için vesvese verir. İnsan Allah’a sığınırsa Allah’tan yardım dileyerek O’nun emrini uygularsa ve nehyinden vazgeçerse şeytan insana bir şey yapamaz. Şeytana uyan kimse onun dostu olur ve onun görevini yapmak üzere diğer insanları Kur’an’dan ve Sünnet’ten saptırmaya çalışır. Laik demokratik kanunlara çağırır ve boyun eğdirirler. “Biz hürüz, serbestiz, hürriyetimizi kullanacağız!” derler. Bu şekilde şeytana uymuş olurlar. Oysa Müslümanlar “Biz Allah’ın kullarıyız, serbest değiliz, O’nun emri dışına çıkmayız!” derler.
İşte buna göre Rasulullah SallAllahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur:
[إذَا جَاءَ رَمَضَانُ فُتِحَتْ أبْوَابُ الْجَنَّةِ، وَعُلِّقَتْ أَبْوَابُ الْنّارِ وَسُلْسِلَتِ الشَيَاطِيْنُ]
“Ramazan geldiği zaman cennet kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar zincire vurulur.”[Buhari ve Müslim]
Müminler daha ziyade Ramazan ayında oruç tuttukları gibi çokça namaz kılar, Kur’an okur, sadaka verir, marufu emreder ve münkeri nehyeder, zalime karşı mücadele eder, şeriatı hakim kılmak ve Hilâfet’i kurmak için çalışır, İslâm için başka salih amel ne varsa yapmaya çalışır, imanî atmosfer içerisinde yaşar, Allah’a tevekkül edip sadık ve ihlas sahibi olur. Bu nedenle şeytanlar onlara yaklaşamazlar ve onların üzerinde otorite ve güç sahibi olamazlar. Böylece müminlere cennet kapısı açılır, cehennem kapısı kapanır ve şeytanlar onlardan uzak olup zincire vurulmuş olurlar. Ramazan ayında bu hâl üzere onlardan kim vefat ederse Allah’ın izniyle cennete girer.
Bunun tersi olarak örneğin şer’î mazeret olmaksızın kasten orucu bozanlara şeytanlar yaklaşırlar ve cehennem kapısı açılır. Günah işleyenler ve Allah’ın sair emirlerini yerine getirmeyenlere şeytanların otoritesi olmuş olur, şeytan onları saptırır. Bu nedenle kâfirler ve günahkâr kimseler Ramazan ayında günah işlemeye devam ederler, şeytanın ortağı ve dostu olurlar. Şeytan onlara karşı zincire vurulmuş değildir, onlara cehennem kapısı da açıktır. Bu esnada tövbe etmeden ölürlerse cehenneme giderler.
Böylece Ramazan ayında imanî atmosfer oluştuğu ve müminler genellikle bu ayda daha fazla Allah’a bağlılık gösterdiklerinden dolayı onlara karşı şeytanlar zincire vurulmuş olur.
Yukarıda gösterdiğimiz ayetlerde Allah müminlerin sadece Ramazan ayında değil her zaman imanî atmosferde yaşamalarını, kendisine dayanmalarını, emrini uygulamalarını ve nehiylerinden vazgeçmelerini kesin talep etmektedir. Onlar üzerinde şeytanların otoritesi ve gücü yoktur. Onlara karşı şeytanlar daima kendilerine karşı zincire vurulmuş olur, cennet kapısı açık ve cehennem kapısı da kapalı olur.
Esad Mansur
