Soru:
Ben beyaz eşya alacaktım, mağaza bana banka kredisi ile yaparsan yine bize ödeyeceksin, aynı ödeyeceksin kampanyalı daha uyguna gelecek demesine rağmen ben bu anlaşmada sıkıntı olduğunu düşündüğüm için elden taksitle daha pahalıya aldım. Biraz aydınlatırsanız bizde istifade etmiş oluruz, yanlış anlaşılmalar olmaz inşaAllah. Allah mükâfatınızı arttırsın.
Cevap:
Eğer fark varsa faiz olur, haramdır. Zira taksitle anlaşma yapılırsa fiyat, borç sabit kalır, değişmez, anlaşmaya göre müşteri belirlenen müddette taksitini olduğu gibi ödemelidir. Taksitlere bir şey eklenirse faiz olur. Misal olarak biri 10 bin liralık bir şey almışsa her ayda borçtan 500 liralık bir taksit ödeyecekse 20 ayda borcunun tamamını ödeyinceye kadar hiç fark olmamalı ve eklenmemelidir, yoksa faiz olur. Hatta müşteri ödemeyi geciktirse bile faiz eklenmeyecektir. Allah Celle Celâlehû şöyle buyurmuştur:
وَإِن كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَى مَيْسَرَةٍ وَأَن تَصَدَّقُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
“Eğer (borçlu) darda ise eli genişleyinceye kadar ona mühlet verin. Bilirseniz, sadaka olarak bağışlamanız sizin için daha hayırlıdır.”[Bakara Suresi 280]
Borçlu kimse zor duruma girse bile onun borcuna faiz eklenmez, kolaylığa bırakılır, borcu ödeme imkânına sahip oluncaya kadar ona mühlet verilir. Bunlar böylece şer’î hükümde açıklanmaktadır.
Eğer satıcı müşteriye faizli kredi hesabı açtırırsa veya satıcı müşterinin adına faizli kredi hesabı açarsa ya da faizi alıp fiyattan düşürürse faiz sözleşmesi yapılmış sayılır. Yine satıcı alacağını garanti etmek üzere müşteriye faizli kredi hesabı açtırırsa ve bu nedenle daha düşük fiyata satarsa da caiz değildir. Müşteri bunu kabul ettiği zaman faiz sözleşmesi yapmış olur. Kendisi açmayıp satıcıya vekalet verirse veyahut müsaade ederse de faizli sözleşme yapılmış olur. Zira kişi kendi adına satıcının faizli kredi almasına müsaade etmiş olur, bu faizi yiyen veya yediren kimse olur. İbni Mesud RadiyAllahu Anh şöyle rivayet etmiştir:
لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ آكِلَ الرِّبَا، وَمُوكِلَهُ وَشَاهِدَيْهِ وَكَاتِبَهُ
“Rasulullah SallAllahu Aleyhi ve Sellem ribayı (faizi) yiyen, yediren, onun şahitleri ve kâtiplerini lanetlemiştir.”[Buhari, Müslim, Tirmizi]
Müslüman Allah’tan korksun ve faizden uzak dursun. Böylece Allah onun hem dünyada malına bereket verir hem ahirette ona sevap verir.
Esad Mansur.
