Soru:
Rasullah SallAllahu Aleyhi ve Sellem teheccüt namazını uzatarak kılın diyor. Ezberimizde uzun süreler olmadığından dolayı teheccütde Fatiha’dan sonra Kur’an-ı Kerim’i elimize alıp uzun sureleri bakarak okuyabilir miyiz? Bu hususta farz ve nafile arasında fark var mı?
Cevap:
“Aişe RadiyAllahuAnhâ’dan rivayet ettiğine göre Ramazan’da kendisine kölesi Zekvan mushaftan okuyarak imamlık yapıyordu.”[Buhari, Beyhaki, İbniEbiŞeybe]
İmam Zuheri “Bizim hayırlı olanlarımız (namazda) mushaftan okuyorlardı.”[El-Muğni, El-Mudevenetu’lKübra]
Şafi ve Hanbeli mezhebi farz olsun nafile olsun namazda mushaftan okumak caiz dediler. Maliki mezhebi bunu mekruh gördü.
İmam Nevevi şöyle dedi: “Eğer Kur’an’ı mushaftan okursa namaz batıl olmaz. Ezberinde var veya yok, fark etmez. Eğer Fatiha’yı ezberleyemiyorsa (mushaftan) okuması vaciptir. Eğer mushafın sayfalarını çevirirse namaz batıl olmaz.”[El-Mecmu 4/27]
Ebu Hanife mezhebi namazı bozduğu, ancak namaz kılan kimse ezberliyorsa Kur’an’ı taşımadan mushaftan okuyabilir, dediler. Ezberleyen taşımadan önüne koyup ezberlediğini okursa caizdir. Bunun dışında caiz değildir, dediler.
Şu iki sebebi gösterdiler:
- Bunun çok amel olmasıdır.
- Mushaftan okumanın öğretmenden bir telakkiye benzemesidir.
Dolayısıyla Hanefi mezhebine göre namaz kılan Müslüman mushaftan okuyamaz. Ancak ezberleme hali müstesnadır. Ezberleyen fazla amel yapmadığı ve bir öğretmenden telakki etiği gibi olmadığı sürece caizdir.
Diğer mezheplere mensup olanlar namazda mushaftan okuyabilirler.
Zira bu husus namaz meselesinden bir parçadır, onun sıhhatine bağlıdır.
Müslüman şer’î hükme uymalıdır ki Allah’a kulluk etmiş olsun ve O’nun rızasını kazansın. Hangi müçtehidin içtihadına tabi olursa şer’î hükme uymuş olur. Allah Müslümanın benimsediği içtihada göre onu hesaba çeker.
