بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ
Soru Cevap
Eti yenen ama Allah’ın adıyla kesilmeyen hayvanın derisini kullanmak üstümüzde taşımak veya ticaretini yapmak caiz mi?
Tabaklanan necis hayvan derisi kullanılabilir mi?
Cevap:
Hadis-i şerifte Rasaul Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle buyurdu:
[وجد النبي صلى الله عليه وسلم شاة ميتة أعطيتها مولاة لميمونة من الصدقة، فقال النبي صلى الله عليه وسلم هلا انتفعتم بجلدها؟ قالوا إنها ميتة قال إنما حرُم أكلها]
“Nebi SallAllahu Aleyh ve Sellem sadakadan (kendi eşi) Meymune’ye ait bir azatlık (Meymune’nin azat ettiği kadın)ın verdiği ölü bir koyun bulunca şöyle buyurdu: Bunun derisinden faydalanamaz mısınız? Dediler ki: bu, ölüdür! Nebi SallAllahu Aleyh ve Sellem dedi ki: Ancak onun yenmesi haram kılındı.” [Buhari]
Başka rivayette şöyle geçti:
[وفي رواية مسلم فدبغتموه فانتفعتم به]
“Onu tabaklardınız böylece ondan faydalanmış olursunuz.” [Müslim]
Başka hadiste şöyle geçti:
[مر على رسول الله صلى الله عليه وسلم رجال من قريش يجرون شاة لهم مثل الحمار، فقال لهم لو أخذتم إهابها، قالوا إنها ميتة فقال يطهرها الماء والقرظ]
“Eşek kadar büyük bir koyunu çeken Kureyş’ten bir grup adamın yanından Rasulullah SallAllahu Aelyhi ve Sellem geçti. Bunun üzerine şöyle buyurdu: Onun derisini alsaydınız! Dediler ki: Bu, ölüdür! Resulullah SallAllahu Aelyhi ve Sellem: Onu suyla beraber karz temizler, dedi” [Ebu Davud]
Karz ise deri tabaklamak için belli ağaçların taneleridir.
Başka hadiste şöyle geçti:
[دباغ الجلود الميتة طهورها]
“Ölü derilerin tabaklanması ise onun temizlenmesidir.” [İbni Hibban, Darekutni]
Bu şekilde ölü yenen hayvanın derisi tabaklanmakla temiz olunur. Oysa ölü bir leştir, onu yemek caiz değildir. Kesilmemiş bir hayvandır.
Buna göre yenen hayvan bir müşrik tarafından kesilmişse veya Allah’ın adıyla kesilmemişse onun derisi apayrı bir şeydir, yemesiyle alakası yoktur. Bu durumda kullanılır, tabaklanır.
Piyasadaki yenen hayvanların derileri giyilebilir, ticareti yapılabilir. Yenmeyen hayvanların derileri tabaklanmaz, giyilemez ve ticareti yapılamaz. Bunun delili ise şu hadis-i şeriftir:
[نهى رسول الله صلى الله عليه وسلم عن جلود السباع أن تفترش ونهى عن لبسها والركوب عليها]
“Resulullah SallAllahu Aleyhi ve Sellem vahşi hayvanların derilerini serip oturak olarak kullanmayı veya onu giymeyi veyahut onun üzerine binmeyi (bir merkep üzerine koyup oturmayı) nehyetmiştir.” [Tirmizi, Ebu Davud, Nesai]
Yılan, tilki, kurt ve benzeri yenmesi haram olan hayvanların derilerini giyinmek, kullanmak veya ticaretini yapmak haram olur. Necis olan domuzun derisi hiçbir şekilde kullanılamaz ve ticareti yapılamaz.
Esad Mansur
