Soru:
“Silicon vadisi bankası teknoloji şirketlerini finanse eden bir banka idi. Malum petrokimya ve enerji alanında çalışan şirketler cumhuriyetçileri, teknoloji alanında faaliyet gösterenler demokratları destekliyor, son petrol üretiminin azaltılması kararı arkasındaki çekişme malumunuz. Seçimler yaklaşırken batışı spontane (kendiliğinden) mi gerçekleşti? Yoksa cumhuriyetçilerin Biden’i sıkıştırma hamlesi mi?”
Cevap:
Silikon Vadisi Bankası 189 milyar dolara sahipti. Bundan 80 milyar dolar devlet hazine senedi, faiz 1.5% oranındaydı. Devlet faizi yükseltmeye başlayınca yatırımcılarına daha yüksek faiz ödemek zorunda kaldı. Bu şekilde nakit bulamaz oldu. Nakit temin emek maksadıyla Banka 21 milyar dolar değerinde hazine senedini zararına sattı. Bu nedenle 1,8 milyar dolar zarara uğradı.
08.03.2023’te Bankanın zararına hisseler sattığı ilan edildi. Genel bütçesini düzeltmek için 2,25 Milyar dolar satacağı ilan edilince, bu ilan panik yarattı. Yatırımcı kuruluşlar Yatırımcılara paralarını Bankadan çekme noktasında nasihat verdi. Zira bankaya güven sarsıldı. Böylece yatırımcılar tarafından yoğun şekilde para çekme olayı başladı. Bir gün içinde yatırımcılar 42 milyar dolar çekti. Böylece Bankanın hisselerin değeri düştü. Bunun üzerinde Federal Düzenleme Kuruluşları harekete geçti. 10.03.2023’te Bankanın iflası ilan edildi.
2018’de silikon vadisine düzenleme kontrolünü kısmaya dair bir kanun çıkarıldı. ABD eski Cumhurbaşkanı Trump bunu onayladı. O zaman senato meclisinde 50 Cumhuriyetçi ve 17 Demokrat kanunu onayladı. Bu Bankayla ilgili uyarıları önemsememek ve tehlikeli durumları değerlendiren organizasyonları zayıflatmakla ilgili kanundu. Buna rağmen Banka kurtulmuştu. Bu kanun onu etkiledi. Bu nedenle Banka 2. Yıkılışa uğradı.
Banka enflasyonu aşağıya çekmek maksadıyla Federal Banka meclisinin icraatlarına direnmeye çalıştı. Kredi alma masrafları artınca bankanın elde edeceği kazançları daralttı. Zira Federal Merkez Bankasında faiz oranı artmıştır. Arkasından iki Banka da çöktü. Dördüncüsü çökecekti. Ancak 11 Banka onu kurtardı.
Buradan anlaşılan husus, Silikon vadisinin bankalarının çöküşünün nedenleri:
- 2018’de Trump yönetimin çıkardığı kanunlardır. Artık bankaların durumları kontrol edilmiyor. Artık devlet onlarla ilgilenmez olur. Kontrol olmadan durumu kötüleşebilir ve böylece çökebilir. Trump onlara yardım etmemek için bu kanunu çıkarmıştı. Zira kendisi Cumhuriyetçi olduğundan dolayı demokratları destekleyen silikon vadisinin elektronik şirketleri ve banklarına karşı idi.
- Faizi yükseltmektir. Biden yönetimi enflasyonla mücadele edebilmek için faizi oranını yükseltmeden başka çare bulamadı. Kendi kontrolü dışında Silikon vadisinin bankası çöktü. Hatta Biden bu bankanın müdürlerini yaptıkları icraattan dolayı azarladı. Bankanın çöküşünü istemedi, kendi kontrolü ve haberi olmadan birden çöktü.
İşte demokratik sistemin ne kadar çirkin olduğu apaçık şekilde görülür. Hem kanunları ve çözümleri bozuktur, hem de tebaaları ve insanları çekiştirir. Böylece doğru fikirler ve çözümlere sahip olan ve insanlar arasındaki çekişmeleri kaldıran, huzuru ve mutluluğu sağlayan İslam sistemine dünya muhtaçtır.
Esad Mansur
